9 jaar lang is Gert Jan Slump actief geweest in het bestuur van BeterBuren.
Hij heeft de groei en bloei van BeterBuren mede vorm gegeven. Eind 2021 zaten zijn 3 termijnen erop. Een afscheidsinterview van een kundig en betrokken bestuurslid.
Hoe ben je bij ons in het bestuur gekomen?
Ik ben gevraagd om deel te nemen aan het bestuur. Was in 2009 voor mezelf begonnen als vrij gevestigd criminoloog en had in november 2010 samen met anderen de Stichting Restorative Justice Nederland opgericht. Het was dan voor mij ook een mooie en logische stap ja te zeggen en verantwoordelijkheid te nemen in het bestuur. In november 2022 maakte ik na drie keer drie termijnen van drie jaar plaats voor een opvolger. Dat is Marjolein Dekker. Ik blijf als onbezoldigd adviseur voor BeterBuren beschikbaar.
In die 9 jaar is BeterBuren enorm gegroeid. Welke veranderingen heb je gezien en hoe heb je als bestuurslid hier mede richting aan gegeven?
Ik zie inderdaad grote veranderingen sinds mijn aantreden als bestuurslid. Allereerst is de organisatie in omvang gegroeid. Het jaar dat ik erbij kwam werd de organisatie uitgebreid met Uithoorn en Amstelveen. Daar zijn de afgelopen jaren vele gemeenten bijgekomen en BeterBuren werkt nu in opdracht van 11 gemeenten. BeterBuren is dé organisatie waarin burgers medeburgers bijstaan in conflicten met hun buren.
Een tweede verandering is de kwaliteitsslag die buurtbemiddeling in Nederland heeft gemaakt. BeterBuren is in de persoon van Bente London actief betrokken bij die verbetering en ik mag wel zeggen dat zij daarin ook leidend en toonaangevend is. Buurtbemiddeling is niet meer weg te denken in wat wel de geschillenbeslechtingsdelta wordt genoemd. Buurtbemiddeling en BeterBuren is uitgegroeid tot een van de grootste aanbieders van herstelrecht of restorative justice, en wel de aller lichtste vorm daarvan.
Een derde ontwikkeling is dat dat restorative justice sinds de oprichting van Restorative Justice Nederland (RJN) in 2010, booming is in Nederland. Inmiddels worden zo’n 40.000 zaken per jaar aangemeld bij herstelrechtvoorzieningen. Daarbij kun je naast buurtbemiddeling denken aan Halt, mediation in strafzaken, herstelbemiddeling en herstelconferenties.
En een vierde ontwikkeling is dat we als stichting gewerkt hebben aan verdere professionalisering. Dat doen we uiteindelijk omdat burgers op die manier medeburgers de best mogelijke diensten (bemiddeling, coaching, voorlichting, groepsbemiddeling) kunnen aanbieden. En zodat burgers daar optimaal gebruik van kunnen maken juist in situaties als het erop aankomt en buren elkaar in de haren vliegen.
En mijn rol daarin? Als bestuurslid ben ik blij geweest met zo’n goede directeur en team van coördinatoren en zoveel geweldige bemiddelaars. En ik heb mogen functioneren in een goed team van medebestuurders. Als bestuurslid faciliteerde ik dat waar ik kon door vanuit mijn expertise en ervaring mee te denken en mee te werken aan de opbouw en uitbouw van een prachtige organisatie. Als bestuurslid past mij bescheidenheid maar ik denk zeker dat ik mijn steentje heb kunnen bijdragen.
Herstelrecht of restorative justice heeft een grote plek in je leven. Welke drijfveren inspireren jou om hier actief in te zijn?
Restorative Justice heeft inderdaad mijn actieve aandacht. Binnen het herstelrecht gaat het vooral om een andere manier van kijken naar het afdoen van conflicten. Daarbij is naast een officiële, bijvoorbeeld strafrechtelijk reactie vooral ruimte voor direct betrokkenen om te zeggen wat zij vinden en nodig hebben om te herstellen of verder te kunnen. In essentie gaat het om een meer horizontale of democratische manier van besluitvorming bij conflicten en alle gevolgen daarvan.
Tja mijn drijfveren? Ik ga heel erg uit van de kracht van mensen en het feit dat mensen altijd recht van spreken hebben. Dat is één. Verder is voor mij het samen werken aan een rechtvaardige samenleving en rechtvaardige procedures en oplossingen heel belangrijk. En daar komen ook zaken als vriendschap, barmhartigheid en compassie als basiswaarden om de hoek kijken. En ik werk, als onafhankelijk professional, altijd in verbinding met anderen en andere organisaties en probeer die verbinding in alles wat ik doe zichtbaar te maken.
Ik draag daar op verschillende manieren aan bij. Zo geef ik trainingen aan verschillende diensten uit het strafrecht en slachtofferhulp zodat herstelgericht werken en herstelrecht onderdeel kan worden van de professionele praktijk.
Verder heeft RJN verschillende ontwikkelopdrachten gedaan om herstelrecht en herstelgericht werken te bevorderen binnen en buiten het strafrecht. Het Huis van Herstel, als alternatief voor de gevangenis, is er één van. Penitentiaire Inrichting Almelo is daar samen met regionale partners concreet mee bezig.
Een ander voorbeeld is ons initiatief, samen met professor Jacques Claessen van de Universiteit Maastricht, om een burgerinitiatief wetsvoorstel te schrijven rond herstelrecht in het strafrecht. Dat ligt nu bij de Tweede Kamer en bij de Minister voor Rechtsbescherming en heeft al geleid tot een nieuw beleidskader herstelrechtvoorzieningen.
Ik heb ook aan de wieg gestaan van de oprichting van jongerenrechtbanken op scholen en ik heb een model voor democratische besluitvorming in grootschalige conflicten, community processing, medeontwikkeld.
Welke tips kun je bemiddelaars meegeven in hun werk voor BeterBuren?
Geloof in de kracht van burgers voor burgers: stel altijd het verhaal centraal.
Durf te vragen en werk vanuit verbinding: het is belangrijk te bedenken wat jij nodig hebt om je werk goed te kunnen doen om ook goed te kunnen werken met anderen; samen sta je sterker.
Werk vanuit het besef dat buurtbemiddeling cruciaal onderdeel is van een veel grotere beweging
Houd je werk vooral leuk en inspirerend.